Στο πρόγραμμα Reflecting for Change (R4C) η καινοτομία γίνεται αντιληπτή ως η οδός του σχολείου προς την ψηφιακή ωριμότητα και την ολοκληρωμένη χρήση των ΤΠΕ, και κυρίως ως η οδός του σχολείου προς την “ανοικτότητα” η οποία καθίσταται έκδηλη στη σχέση του με τους εξωτερικούς εταίρους, στη δέσμευση των γονέων, στην προώθηση της ευημερίας της κοινότητας ως συνόλου, στην ικανότητα του σχολείου να συνδυάσει την υλοποίηση του προγράμματος σπουδών με μία μελέτη των τοπικών προκλήσεων, στην προθυμία και ικανότητά του να μοιραστεί τα επιτεύγματά του με άλλα σχολεία και στη δέσμευσή του στις προκλήσεις της σύγχρονης Υπεύθυνης Έρευνας και Καινοτoμίας.

Το Σχολείο μας συμμετέχει στο πρόγραμμα R4C με την ΣΤ' τάξη (σχ. έτος 2020-2021) υλοποιώντας δράση που αφορά κατασκευή μακέτας που προσομοιώνει τη φωτεινή σηματοδότηση για διέλευση αυτοκινήτων και πεζών σε διασταύρωση μονής κυκλοφορίας, με σύστημα ηχητικής ειδοποίησης για την ασφαλή διέλευση ατόμων με προβλήματα όρασης, αξιοποιώντας τον μικροελεγκτή Arduino. 

«Βλέποντας» με τα μάτια κλειστά: Μία διαφορετική βόλτα στην πόλη μας
Οι μαθητές έχοντας δεμένα τα μάτια και κρατώντας ένα ξύλο η μπατόν πεζοπορίας, που προσομοιώνει το λευκό μπαστούνι, περιηγήθηκαν στους δρόμους γύρω από το χώρο του σχολείου με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών που συμμετέχουν στη δράση. Επιστρέφοντας στην τάξη, χωρισμένοι σε ομάδες, κατέγραψαν ποιες δυσκολίες αντιμετώπισαν κατά τη διάρκεια της βόλτας τους. Έπειτα αναζήτησαν, μέσα από συζήτηση, τρόπους να τις ξεπεράσουν και κατέληξαν πως θα ήταν ωφέλιμο για τα άτομα με οπτική αναπηρία η δημιουργία συστήματος ηχητικής ειδοποίησης για την ασφαλή διέλευσή τους σε διασταυρώσεις με φωτεινή σηματοδότηση.

Στην προτεινόμενη δράση μας “Φωτεινοί σηματοδότες για όλους” θα επιχειρήσουμε αξιοποιώντας ανοιχτές τεχνολογίες (υλικό και λογισμικό) να συμμετέχουμε στην πρωτοβουλία για την κατασκευή προσβάσιμων φιλικών πόλεων για όλους και να προωθήσουμε την ευαισθητοποίηση των πολιτών στον τομέα της αστικής προσβασιμότητας.

Υπεύθυνοι Εκπαιδευτικοί: Χειλάς Αθανάσιος (ΠΕ70, Δάσκαλος τάξης), Νικολού Αγγελική (ΠΕ86, Εκπαιδευτικός Πληροφορικής), Κύρκου Βερενίκη (ΠΕ70, Διευθύντρια) 

---

Η πλατφόρμα Arduino, όπως αναφέρεται στον επίσημο δικτυακό τόπο (https://www.arduino.cc/), είναι μια χαμηλού κόστους, ανοικτού υλικού και ανοικτού κώδικα πλατφόρμα ανάπτυξης ηλεκτρονικών «πρωτοτύπων». Επιλέξαμε να χρησιμοποιήσουμε την πλατφόρμα Arduino (συγκεκριμένα την πλακέτα Arduino/Genuino Uno) εφόσον υιοθετεί τη φιλοσοφία της μάθησης μέσα από την πράξη (learning by doing) και υποστηρίζει τη γρήγορη δημιουργία πρωτοτύπων με έναν προσιτό και παιγνιώδη τρόπο χωρίς να απαιτείται υπόβαθρο στα ηλεκτρονικά και στον προγραμματισμό.

Επίσης αξιοποιήσαμε τον διαδραστικό προσομοιωτή Arduino που παρέχει το Tinkercad Circuits. Το Tinkercad (https://www.tinkercad.com/) είναι μια δωρεάν διαδικτυακή συλλογή από εργαλεία λογισμικού (3D design, electronics, and coding) που βοηθούν ανθρώπους από όλο τον κόσμο να σκέφτονται, να δημιουργούν και να κατασκευάζουν. Επιπλέον παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας εικονικών τάξεων (Tinkercad Classrooms), όπου οι μαθητές εισέρχονται με όνομα χρήστη και κωδικό που τους παρέχει ο εκπαιδευτικός. Οι μαθητές της ΣΤ’ είχαν ήδη εξοικειωθεί με το περιβάλλον Tinkercad Circuits και είχαν εξερευνήσει τις δυνατότητες του Arduino στο μάθημα της Πληροφορικής (Ε’ & ΣΤ’ τάξη) δημιουργώντας και προγραμματίζοντας απλά έργα. Επιπλέον συμμετείχαν ήδη ως μέλη σε εικονική τάξη Tinkercad. 

Τέλος για τον προγραμματισμό του Arduino Uno αξιοποιήσαμε το οπτικό περιβάλλον προγραμματισμού με πλακίδια Mind+ (http://mindplus.cc/en.html), το οποίο υποστηρίζει πλακέτες ανοικτού υλικού όπως είναι το Arduino. 

Βήμα 1ο: Οι μαθητές αποτύπωσαν τη διασταύρωση και τους φωτεινούς σηματοδότες χρησιμοποιώντας ένα πρόγραμμα Ζωγραφικής (δρόμος μονής κυκλοφορίας Α, δρόμος μονής κυκλοφορίας Β, φανάρια αυτοκινήτων Α και Β για τους αντίστοιχους δρόμους, φανάρια πεζών Α1, Α2, Α3, Α4 για τον δρόμο Α, φανάρια πεζών Β1, Β2 για τον δρόμο Β).

Βήμα 2ο: Οι μαθητές σε ομάδες (2 ατόμων), συμμετέχοντας στην εικονική τάξη Tinkercad, δημιούργησαν την προσομοίωση για τον δρόμο Α, χρησιμοποιώντας led, αντιστάσεις, breadboard και την πλακέτα Arduino Uno. Στη συνέχεια προγραμμάτισαν τη λειτουργία των led/φαναριών. 

 

Βήμα 3ο: Αγοράσαμε τον απαραίτητο εξοπλισμό (LED Traffic Light Display Module 5V, Jumper Wires 4-Pin 30cm Female to Female, Buzzer 5V). Η εκπαιδευτικός Πληροφορικής, που ανήκει στην ομάδα έργου, μας παραχώρησε την πλακέτα Arduino Uno για τη δημιουργία του έργου.

 

Βήμα 4ο: Δημιουργήσαμε την πρώτη «πρόχειρη» μακέτα φωτεινής σηματοδότησης για διέλευση αυτοκινήτων και πεζών στο δρόμο Α, για εξοικείωση με τον εξοπλισμό.

 

Βήμα 5ο: Επικοινωνήσαμε με το Δήμο Ιωαννιτών ώστε να μας δοθούν πραγματικά στοιχεία χρόνου λειτουργίας των φωτεινών σηματοδοτών (για αυτοκίνητα και πεζούς) σε διασταύρωση μονής κυκλοφορίας. Η τεχνική υπηρεσία ανταποκρίθηκε άμεσα παραχωρώντας μας κάτοψη πραγματικής διασταύρωσης με σηματοδότες και αντίστοιχο χρονοδιάγραμμα λειτουργίας τους.

 

Βήμα 6ο: Οι μαθητές με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών αποτύπωσαν σε πρόγραμμα λογιστικού φύλλου τον πραγματικό χρόνο (sec) λειτουργίας των φαναριών/led καθώς και την κατάσταση λειτουργίας τους (HIGH/Αναμμένα ή LOW/Σβηστά), ώστε να τους βοηθήσει στον κομμάτι του προγραμματισμού.

 

Βήμα 7ο: Οι μαθητές ολοκλήρωσαν την προσομοίωση (υλοποίηση και προγραμματισμός) για τους δύο δρόμους Α και Β μονής κατεύθυνσης. Επιπλέον πρόσθεσαν και ένα buzzer για την ηχητική προειδοποίηση των πεζών (με διαφορετικό ήχο για κάθε δρόμο). 

 

Βήμα 8ο: Οι μαθητές σε ομάδες δημιούργησαν τη μακέτα…